Raporda, Orta Doğu’daki muhtemel geniş çaplı çatışmalara karşın petrol arzındaki bolluğun fiyatları sonlu tutabileceği vurgulanarak, 2025 yılında emtia fiyatlarının son beş yılın en düşük düzeylerine gerileyeceği tabir ediliyor. Genel emtia fiyatlarının, Kovid-19 öncesi periyoda nazaran yüzde 30 daha yüksek kalacağı öngörülüyor.
Emtia fiyatlarındaki düşüşün liderliğini petrol yapacak. Raporda, emtia fiyatlarının bu yıl yüzde 3,4 oranında düştüğü, 2025’te yüzde 5,1 ve 2026’da yüzde 1,7 daha azalmasının beklendiği belirtiliyor. Bu durum, fiyatların 2020’den bu yana en düşük düzeylerine ulaşmasına yol açacak. Banka, 2024-2026 periyodunda global emtia fiyatlarının yaklaşık yüzde 10 düşeceğini kestirim ediyor.
Raporda, petrol fiyatlarındaki düşüşün belirleyici olduğu, doğal gaz fiyatlarındaki artış ile metaller ve ziraî hammaddelerdeki istikrarlı görünümün düşüşleri sınırlayabileceği söz ediliyor. Gelecek yıl, global petrol arzının talebi günde ortalama 1,2 milyon varil aşmasının beklendiği, bu durumun ise 2020 ve 1998’deki petrol fiyatlarındaki çöküş devirlerinde görülen bir durum olduğu hatırlatılıyor.
Dünya Bankası, Brent tipi ham petrolün 2024’te ortalama 80 dolar, 2025’te 73 dolar ve 2026’da 72 dolara gerileyeceğini öngörüyor.
GIDA VE GÜÇ FİYATLARINDA DÜŞÜŞ BEKLENİYOR
Küresel besin fiyatlarının bu yıl yüzde 8,5, 2025’te ise yüzde 4 oranında düşmesi ve sonrasında dengelenmesi öngörülüyor. Besin fiyatlarının 2015-2019 devri ortalamasının yaklaşık yüzde 25 üzerinde kalacağı belirtiliyor. Güç fiyatlarının da bu yıl yüzde 5,8, gelecek yıl yüzde 6,2 ve 2026’da yüzde 2,1 oranında düşmesi bekleniyor. Besin ve güç fiyatlarındaki bu gerilemenin, merkez bankalarının enflasyonu denetim etmesini kolaylaştıracağı tabir ediliyor.
Ancak, silahlı çatışmaların artmasının güç arzını olumsuz etkileyerek besin ve güç fiyatlarını yükseltebileceği uyarısı yapılıyor. Orta Doğu’daki çatışmaların tırmanmasının güç fiyatları için yakın periyotta değerli bir üst istikametli risk oluşturabileceği ve öteki emtialar üzerinde de potansiyel tesirleri olabileceği belirtiliyor.
ALTININ REKOR KIRMASI BEKLENİYOR
Ayrıca, ‘güvenli liman’ arayan yatırımcılar için cazip bir seçenek olan altının, bu yıl ortalama fiyatının rekor kırması ve 2023’teki ortalama fiyatının yüzde 21 üzerine çıkması bekleniyor. Altının, çatışmalar ve başka jeopolitik belirsizlik periyotlarında bedel kazandığına dikkat çekilerek, önümüzdeki iki yıl içinde altın fiyatlarının Kovid-19 öncesi beş yıl ortalamasının yüzde 80 daha yüksek kalacağı öngörülüyor.
Raporda, Çin’deki emlak dalındaki zayıflığın sıkı arz şartları ve güç dönüşümünden kaynaklanan kimi metallere yönelik artan talep ile dengeleneceği ve bu nedenle endüstriyel metal fiyatlarının 2025-2026 yıllarında istikrarlı bir seyir izleyeceği kaydediliyor. Lakin, Çin’deki beklenmedik büyüme sonuçlarının metal piyasalarında dalgalanmalara yol açabileceği de vurgulanıyor.